Zabójczy grill. Co nam szkodzi oprócz kiełbasy i tłustego jedzenia? Na te dwie kwestie często nie zwracamy uwagi

Grillowanie bezpieczne dla zdrowia to przede wszystkim pieczenie jedzenia na urządzeniu elektrycznym, jednak nawet na grillu węglowym można przyrządzić pyszne jedzenie w optymalny sposób. Ważne jest przy tym nie tylko to, co wrzucamy na ruszt, ale także sposób obchodzenia się z nim.

Kwestia, o którą wiele osób wciąż nie dba dostatecznie z pośpiechu, jest grillowanie na żarzących się – a nie na dymiących węglach czy nad płomieniem.

Jeszcze gorzej używać brykietów do rozpalania czy podlewać grill podpałką, zwłaszcza najtańszą z łatwopalnych substancji ropopochodnych. Z brykietów lepiej zrezygnować i wybrać podpałkę ekologiczną, np. z woskami roślinnymi, alkoholową (żelową). Środki do rozpalania należy dodawać tylko przy rozpalaniu węgli, by zdążyły się wypalić.

Czytaj też: Co zrobić, żeby grill był zdrowszy? Te metody polecają dietetycy

Przed uruchomieniem grilla trzeba się też upewnić, że jego ruszt nie jest brudny. Pozostawienie na kratce starego tłuszczu i kawałków przypalonego jedzenia sprawi, że ulegną one dalszemu paleniu i szkodliwe związki przenikną do jedzenia bezpośrednio czy z dymem. Tu jednak też można popełnić błąd, jeśli chodzi o zdrowie.

Środek do czyszczenia grilla to zwykle żrąca mieszanka wodorotlenku sodu (sody kaustycznej) czy potasu zawierająca niejonowe substancje powierzchniowo czynne, fosfoniany czy rozpuszczalniki i inne dodatki.

To bardzo silnie działające preparaty, które trzeba umiejętnie rozpylać i stosować z zachowaniem szczególnych zasad bezpieczeństwa, w tym zabezpieczenia skóry dłoni i twarzy, a także układu oddechowego i oczu. Z uwagi na potencjalne ryzyko szkodliwego działania warto zostawić je sobie na „specjalne” okazje, gdy grill (lub piekarnik) jest mocno zabrudzony. Dobrze jest czyścić go regularnie po każdym użyciu nieinwazyjnymi metodami, których jest naprawdę sporo, a do tego często nic nie kosztują.

Przy używaniu sprayu do czyszczenia grilla trzeba zadbać o to, by jego późniejsze używanie nie stwarzało dodatkowych zagrożeń. Preparat należy dokładnie spłukać czystą wodą, a następnie wytrzeć do sucha umytą powierzchnię.

Tacka na grilla jest polecanym rozwiązaniem, które pomaga zadbać od zdrowszy posiłek z rusztu. Ważne jednak, z czego jest wykonana, bo na rynku dostępne są produkty metalowe i z tworzywa sztucznego. To druga kwestia obok czyszczenia grilla, która wymaga większej uwagi.

Sprawdź: Marynata do produktów z grilla ogranicza powstawanie szkodliwych związków

– W celu ograniczenia spalania tłuszczu i dostępu szkodliwego dymu do opiekanego produktu stosuje się specjalne tacki lub brytfanny. Najlepiej, aby były one wykonane ze stali szlachetnej lub żeliwne. Nie zaleca się używania produktów aluminiowych do bezpośredniego kontaktu z żywnością, gdyż istnieje duże prawdopodobieństwo, że tą drogą aluminium może się przedostawać do żywności – zaleca mgr inż. Barbara Wojda w poradniku NCEZ.

Szczególnie przydatne są wielorazowe tacki stalowe, które są uznawane za neutralne w kontakcie z jedzeniem. Niezalecane są natomiast maty do grillowania w włókna szklanego, tzw. teflonowe czy silikonowe. To stosunkowo nowy wynalazek, promowany jako lepsza alternatywa dla aluminium. Niestety, w obu wersjach tworzywo, którymi pokryta jest mata, nie jest obojętne dla organizmu. Silikon przenika do żywności, tak samo jak PFOA występujący także w patelniach z powłoką nieprzywierającą starego typu. To właśnie z jego powodu tak popularne są obecnie patelnie ceramiczne.

Przedmioty pokryte „wiecznymi chemikaliami” – kwasem perfluorooktanowym i związkami perfluorowanymi takimi jak PFOA są szczególnie niepolecane do ogrzewania, gdyż szkodliwe związki są lotne, a wdychane powodują grypopodobne objawy zatrucia, m.in. bóle mięśni i głowy.

Źródło: Grillowanie – zalecane techniki i sprzęt Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej