Stanisław Sojczyński „Warszyc” upamiętniony srebrną monetą NBP. Zaprezentowano ją w Częstochowie

W uroczystości związanej z prezentacją momenty wzięli udział członkowie najbliższej rodziny "Warszyca" - syn Stanisław Sojczyński i prawnuk Grzegorz Sojczyński - a także przedstawiciele władz państwowych oraz samorządowych.

- Narodowy Bank Polski wpisuje się w budowanie polskiej tożsamości historycznej. "Warszyc" znalazł należne miejsce na monecie. To bardzo ważne, że jej prezentacja nastąpiła w Częstochowie. Stanisław Sojczyński działał właśnie tutaj i wszyscy o nim pamiętamy - podkreślała Jadwiga Wiśniewska, poseł do Parlamentu Europejskiego. - Kapitan Stanisław Sojczyński był niezwykle dzielnym żołnierzem, który mówił, że jeśli klęka, to tylko przed Bogiem. Dziś w czasach ponownego zagrożenia ze strony wschodu, ze strony Rosji, musimy tę pamięć zachować, bo ona daje siłę narodowi. Pamięć o "Warszycu" nie zaginie dotąd, dokąd będziemy o nim pamiętać - dodała.

Przedstawiciele rodziny kapitana Stanisława Sojczyńskiego podkreślali, że wydanie pamiątkowej momenty to bardzo ważny dla nich moment.

- Każda inicjatywa upamiętniająca pradziadka jest niezwykle istotna. Instytut Pamięci Narodowej wykonuje bardzo dobrą pracę. Wcześniej - powiem uczciwie - w mojej rodzinie ze względu na dziadka i lata komunistyczne, nigdy nie zagłębialiśmy się w ten temat ze względów bezpieczeństwa. Dziadek nie przekazał tej wiedzy swojemu synowi, a mój tata nam. Dopiero później zaczęły powstawać różne pomniki, organizowano różne uroczystości - przyznał Grzegorz Sojczyński, prawnuk "Warszyca". - Chciałbym w chwili próby mieć ten charakter, który mieli ówcześnie żyjący. Historie, które poznaliśmy są niewyobrażalne na dzisiejsze czasy. Uważam, że nie tylko mojego pradziadka, ale wszystkich żołnierzy wyklętych, członków Armii Krajowej i osoby działające w tamtym okresie trzeba podziwiać, szanować i uczyć się od nich patriotyzmu i charakteru - dodał.

Srebrna moneta została wyemitowana przez Narodowy Bank Polski w cyklu "Wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni". Jej nakład wyniósł 10 tysięcy sztuk. Rewers ukazuje wizerunki: Stanisława Sojczyńskiego „Warszyca”, Orderu Wojennego Virtuti Militari, wstęgi o barwach Rzeczypospolitej Polskiej z symbolem Polski Walczącej oraz napis: „Zachowali się jak trzeba” oraz lata urodzin i śmierci „Warszyca”: 1910–1947.

Na awersie monety przedstawiono natomiast rozerwane kraty więzienne, w środku znajduje się wizerunek orła w koronie, napis Rzeczpospolita Polska, nominał 10 zł oraz rok wybicia 2023. Organizatorem wydarzenia jest Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach oraz Oddział Okręgowego Narodowego Banku Polskiego w Katowicach.

- Wszyscy wpisujemy się w działania podejmowane, aby pamięć o żołnierzach wyklętych nigdy nie zaginęła. Oni byli wrzucani do bezimiennych dołów. Mieli być zapomniani, a są jak ziarna, z których wyrasta młode pokolenie Polaków, które chce prawdy - podsumowała posłanka Jadwiga Wiśniewska.

Monetę można nabyć we wszystkich Oddziałach Okręgowych NBP i w sklepie internetowym "Kolekcjoner" w cenie sprzedaży 200 zł brutto.

Stanisław Sojczyński „Warszyc” urodził się 30 marca 1910 r. w Rzejowicach. Przed wojną pracował jako nauczyciel języka polskiego. W czasie II wojny światowej był oficerem Służby Zwycięstwu Polski, Związku Walki Zbrojnej oraz Armii Krajowej.

Zasłynął brawurową akcją ataku w nocy z 7 na 8 sierpnia 1943 r. na niemieckie więzienie w Radomsku. Dowodzeni przez niego żołnierze uwolnili ok. 50 osób: ponad 40 Polaków i 11 Żydów, wycofując się bez strat. Za odwagę ówczesny porucznik „Wojnar” został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Po ustaniu działań przeciw Niemcom prowadził zbrojny opór przeciw władzy komunistycznej na czele utworzonego przez siebie Konspiracyjnego Wojska Polskiego. Dużą aktywność bojową przejawiał w regionie częstochowskim i samej Częstochowie, tu wskutek zdrady został pojmany przez UBP, następnie w Łodzi skazany na śmierć i stracony. Komuniści nie pozwolili na jego pogrzeb. Do tej pory nie odnaleziono ciała kapitana Stanisława Sojczyńskiego. Przedstawiciele rodziny nie ukrywają, że wierzą w to, że kiedyś uda się dotrzeć do miejsca i ciało "Warszyca" będzie mogło spocząć w rodzinnym grobie.